Phú Quốc được biết đến với cái tên “Đảo Ngọc” của nước ta. Phú Quốc không chỉ có nắng vàng, biển trong xanh, cát trắng tinh cùng rất nhiều danh lam thắng cảnh được thiên nhiên ban tặng, mà còn có nguồn hải sản phong phú từ biển cả. Đến với đảo Ngọc Phú Quốc, du khách sẽ có cơ hội tới thăm Nhà thùng nước mắm và cùng tìm hiểu với nhau vì sao nước mắm lại được xem là món quà vô giá từ biển cả ở “thành phố đảo” nhé, các bạn, các anh chị em đã từng check in ở nhà thùng thì có thể cho mình xin cảm nhận về mùi hương khi vừa đến nhà thùng mọi người nhé.
Nhà thùng nước mắm – Địa điểm du lịch Phú Quốc thú vị
Khi ghé thăm đảo ngọc xinh đẹp, nhà thùng nước mắm Phú Quốc là điểm đến mà du khách không nên bỏ qua. Tới đây, du khách sẽ được tận mắt tìm hiểu về quy trình sản xuất nước mắm truyền thống. Bạn sẽ được chiêm ngưỡng những chiếc thùng gỗ khổng lồ và được nếm thử nước mắm chuẩn vị Phú Quốc.
Ngoài ra, ghé thăm các nhà thùng sản xuất nước mắm, du khách còn có thể mua nước mắm tại khu trưng bày về làm quà cho bạn bè, người thân. Một số địa điểm mà du khách nên tham quan là nhà thùng nước mắm Phụng Hưng, Hưng Thịnh, Khải Hoàn,…
xem thêm: Khám Phá Nam Phú Quốc Top 100 Điểm Đến Tốt Nhất Thế Giới
1. Lịch sử phát triển:
Vùng biển xung quanh đảo Phú Quốc có nhiều rong biển và phù du làm thức ăn cho các loài cá cơm, cho nên có nguồn lợi cá cơm rất lớn. Việc sử dụng nguồn lợi này để làm nước mắm ở Phú Quốc đã có lịch sử trên 200 năm. Cuối thế kỷ 19, người dân trên đảo Phú Quốc đã bán nước mắm sang Campuchia, Thái Lan. Tuy nhiên, nước mắm Phú Quốc chỉ nổi tiếng từ những năm 1950, đạt cực thịnh vào những năm 1965-1975. Trong thời kỳ bao cấp ở giai đoạn 1975-1986, ngành sản xuất này mất dần thị phần, nhiều nhà thùng đóng cửa, chuyển nghề.
Tuy nhiên, kể từ khi nền kinh tế dần chuyển sang cơ chế thị trường, nghề làm nước mắm dần dần hồi phục. Trước năm 1945, ở đảo ngọc đã có gần 100 nhà thùng làm nước mắm, chủ yếu tập trung ở Dương Ðông và Cửa Cạn. Trong thời gian chiến tranh, các nhà thùng ở Cửa Cạn bị tàn phá, nên các nhà thùng dần chuyển qua Dương Ðông và An Thới như hiện nay.
2. Nguyên liệu làm nước mắm:
Bất cứ loại cá nào cũng có thể sử dụng để làm nước mắm, nhưng người sản xuất nước mắm đảo ngọc chỉ sử dụng cá cơm làm nguyên liệu. Cá cơm có khoảng chục loại, nhưng chỉ có Sọc Tiêu, Cơm Ðỏ và Cơm Than là cho chất lượng nước mắm cao nhất.
3. Thùng gỗ đựng nước mắm:
Nước mắm được ngâm ủ trong những thùng gỗ lớn bằng gỗ bời lời có tại rừng Phú Quốc, hoặc thay thế bằng vên vên hoặc chai do bời lời khó tìm. Kích thước thùng từ 1,5-3m đường kính, cao từ 2-4m, ủ được từ 7-13 tấn cá. Mỗi thùng được niềng bằng 8 sợi đai, mỗi sợi bện bằng 120 sợi song mây lấy từ núi Ông Tám và Bắc Đảo. Mỗi thùng có thể dùng tới 60 năm nếu được sử dụng thường xuyên.
4. Cách chế biến:
Cá cơm ở Phú Quốc là được trộn tươi trên tàu. Mùa đánh bắt chủ yếu trong năm là từ tháng 7 đến tháng 12. Khi lưới cá vừa được kéo cặp mạn, cá sẽ được vớt bằng vợt, loại bỏ tạp chất và súc rửa bằng nước biển, sau đó trộn đảo ngay với muối với tỷ lệ 3 cá 1 muối rồi đưa xuống hầm tàu. Cách trộn cá tươi như vậy giữ cho thịt cá không bị phân huỷ, nước mắm có hàm lượng đạm cao nhất, không có mùi hôi. Cá cơm đã được ướp muối gọi là chượp. Khi tàu cá cập bến, chượp được đưa vào thùng gỗ để ủ theo phương pháp gài nén (đặt vỉ và xếp đá trên mặt đã rải một lớp muối).
Quy trình ủ chượp tiêu chuẩn ở Phú Quốc là 12 tháng, cá biệt tới 15 tháng. Sau thời gian này, nước mắm mới được rút: ban đầu là nước mắm cốt có độ đạm trên 30, tiếp đến là nước mắm long có độ đạm trên 20. Sau khi đã kéo rút kiệt đạm trong chượp, các loại nước mắm mới được đấu trộn lại để có độ đạm theo tiêu chuẩn.
5. Nước mắm Phú Quốc giá bao nhiêu?
Sự khác biệt chính yếu của nước mắm Phú Quốc là màu cánh gián đặc trưng, hoàn toàn tự nhiên chứ không bằng cách pha màu như những nơi khác. Màu cánh gián này có được nhờ cách ướp tươi còn máu trong thân cá và thời gian ủ trong thùng gỗ tới 12 tháng.
Giá nước mắm Phú Quốc phụ thuộc vào nhiều yếu tố như:
- Nhà thùng nước mắm: Tùy từng cơ sở sản xuất mà giá nước mắm sẽ khác nhau;
- Độ đậm đặc: Tùy độ đạm, một cơ sở sẽ cung cấp những loại nước mắm với mức giá khác nhau;
- Quy cách đóng chai: Chi phí bao bì cũng ảnh hưởng tới giá nước mắm. Nếu đóng chai nhựa thì giá sản phẩm sẽ rẻ hơn nước mắm được đóng trong chai thủy tinh.
Thực tế, giá nước mắm truyền thống Phú Quốc cao hơn so với các loại nước mắm thông thường ở các siêu thị, cửa hàng… Giá sản phẩm khoảng 150.000 – 200.000 VNĐ/1 lít.
6. Nước mắm Phú Quốc hãng nào ngon nhất?
Mua nước mắm đặc sản Phú Quốc của hãng nào đảm bảo thơm ngon, chuẩn vị? Sau đây là những thương hiệu nổi tiếng tại Phú Quốc:
Nước mắm Khải Hoàn Phú Quốc
Khải Hoàn là một trong những nhà thùng nước mắm lâu đời nhất tại Phú Quốc. Nhà thùng Khải Hoàn đã có hơn 100 năm sản xuất nước mắm truyền thống. Cũng được làm từ cá cơm đánh bắt trên biển, nước mắm Khải Hoàn được ủ chượp trong những thùng gỗ lớn, tuân thủ quy trình quản lý nghiêm ngặt. Vì vậy, đến nay, nước mắm Phú Quốc Khải Hoàn không chỉ có lượng lớn khách hàng Việt Nam trung thành mà còn được xuất khẩu ra nhiều nước trên thế giới.
- Địa chỉ nhà thùng: Đường Hùng Vương, thị trấn Dương Đông, Phú Quốc.
- Giá tham khảo:
| Loại nước mắm | Mức giá |
| 40 độ đạm | Khoảng 175.000 VNĐ/2 chai 520ml |
| 43 độ đạm | Khoảng 238.000 VNĐ/2 chai 520ml |
Nước mắm Phú Quốc Phụng Hưng
Nước mắm Phụng Hưng đã khẳng định thương hiệu từ những năm cuối của thập niên 90. Các sản phẩm nước mắm mang nhãn hàng Phụng Hưng đều được sản xuất theo phương pháp gia truyền với công nghệ khép kín, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm. Nước mắm Phụng Hưng có màu nâu cánh gián, sánh, có hàm lượng acid amin và các nguyên tố vi lượng cao, rất tốt cho phụ nữ mang thai, trẻ nhỏ, người thiếu dinh dưỡng,…
- Địa chỉ nhà thùng: Đường Nguyễn Văn Cừ, thị trấn An Thới, Phú Quốc.
- Giá tham khảo:
| Loại nước mắm | Mức giá |
| 40 độ đạm | Khoảng 180.000 VNĐ/2 chai 500ml |
| 43 độ đạm | Khoảng 205.000 VNĐ/2 chai 500ml |
Nước mắm Phú Quốc Thịnh Phát
Nước mắm Thịnh Phát là thương hiệu sản xuất nước mắm truyền thống đã trải qua 3 đời gìn giữ. Các sản phẩm nước mắm Thịnh Phát đều được sản xuất thủ công, có chất lượng cao. Nước mắm truyền thống Thịnh Phát có màu đỏ đậm, vị mặn dìu dịu, rất được lòng thực khách.
- Địa chỉ nhà thùng: Đường 30, khu phố 1, thị trấn Dương Đông, Phú Quốc.
- Giá tham khảo:
| Loại nước mắm | Mức giá |
| 40 độ đạm | Khoảng 150.000 VNĐ/2 chai 500ml |
| 43 độ đạm | Khoảng 170.000 VNĐ/2 chai 500ml |
Nước mắm Phú Quốc Hưng Thịnh
Hưng Thịnh là một trong những thương hiệu nước mắm truyền thống nổi tiếng nhất đảo Phú Quốc. Các sản phẩm nước mắm Hưng Thịnh hiện đã có mặt ở hầu hết các tỉnh thành của Việt Nam. Ngoài nước mắm 40 độ đạm, Hưng Thịnh còn sản xuất nước mắm nhĩ Phú Quốc, nước mắm thượng hạng, nước mắm 35 độ đạm,… đậm vị, dùng để chấm hay nấu đồ ăn gì cũng ngon.
- Địa chỉ nhà thùng: Đường 30/4, thị trấn Dương Đông, Phú Quốc.
- Giá tham khảo:
| Loại nước mắm | Mức giá |
| 35 độ đạm | Khoảng 420.000 VNĐ/13 chai 750ml |
| 40 độ đạm | Khoảng 720.000 VNĐ/13 chai 750ml |
Nước mắm Nam Ngư Phú Quốc
Nước mắm Nam Ngư được ủ chượp và đóng chai tại nhà thùng công ty Nam Ngư ở Phú Quốc. Đây là dòng nước mắm cao cấp trong chai thủy tinh, chứa hơn 15 loại acid amin cần thiết cho cơ thể. Nước mắm Nam Ngư dùng để chấm, ướp thực phẩm, xào hay nấu đều thơm ngon, trọn vị.
- Địa chỉ nhà thùng: Tổ 1, ấp Suối Đá, xã Dương Tơ, Phú Quốc.
- Giá tham khảo:
| Loại nước mắm | Mức giá |
| Nam Ngư Phú Quốc | Khoảng 50.000 VNĐ/chai 500ml |
Các hãng trên đều cung ứng các sản phẩm nước mắm ngon, uy tín trên thị trường. Mỗi loại nước nắm lại có hương vị thơm ngon đặc trưng. Vì vậy, tùy theo khẩu vị, nhu cầu sử dụng mà người dùng có thể lựa chọn loại nước mắm phù hợp với gia đình mình.
7 Quy trình sản xuất nước mắm Phú Quốc
Nghề làm nước mắm ở Phú Quốc đã có từ cách đây hơn 200 năm. Ban đầu, do đánh bắt được nhiều cá nhưng tiêu thụ không hết, ngư dân đã nghĩ ra cách bảo quản cá bằng muối, sau đó tiếp tục sáng tạo ra phương pháp ủ lấy nước mắm. Ở đảo người dân chủ yếu sử dụng cá cơm làm nước mắm để có độ đạm cao, hương vị thơm ngon, màu đẹp hơn các loại cá khác.
Quy trình sản xuất nước mắm truyền thống như sau:
- Chuẩn bị nguyên liệu: Gồm các loại cá cơm (cá cơm than, cá cơm đỏ, cá cơm phấn chì, cá cơm sọc tiêu,…) được đánh bắt ở vùng biển Kiên Giang và Cà Mau. Muối sử dụng để ướp cá là muối biển, có hàm lượng tạp chất thấp và được lưu kho tối thiểu 3 tháng để giảm vị chát;
- Làm chượp: Người dân đánh bắt, làm sạch cá cơm và ướp muối ngay trên tàu ở ngoài khơi nhằm đảm bảo nguyên liệu được tươi ngon;
- Ủ chượp: Khi tàu cá cập bến, chượp (là hỗn hợp cá ướp muối) được chuyển vào các thùng gỗ lớn để ủ theo bí kíp truyền thống. Sau 9 – 15 tháng, các chượp được ủ sẽ cho ra nước mắm Phú Quốc thành phẩm với màu cánh gián đặc trưng.
Với quy trình sản xuất kỳ công, nước mắm Phú Quốc có mùi thơm dịu, độ sánh vừa phải, vị béo tự nhiên và rất kích thích vị giác. Ngay khi thưởng thức, bạn sẽ cảm nhận được vị đậm đà, ngọt thanh nơi đầu lưỡi.
